Laten we beginnen met even te duiden dat er meer bestaat dan financiële hulp. Jonge mensen hebben nu eenmaal geen ervaring met de aankoop van een woning en weten soms niet eens welke kosten er allemaal bij komen kijken. Heel simpel dus: goed advies geven uit eigen ervaring van de papa, mama, nonkel of de tante is de eerste vorm van hulp die je kan geven als familie. Ook bij het klussen aan een wat oudere woning is alle hulp welkom van bv. de handige broer of kennis. Zij weten natuurlijk niet alles over de vastgoedmarkt. Laat je daarom ook begeleiden door een ervaren en erkende vastgoedmakelaar.

Schenking en lening

De verschillende vormen van financiële hulp liggen echter iets ingewikkelder. Laten we van start gaan met het schenken van een geldsom. Dat kan ‘handje contantje’ als een handgift of via een bankoverschrijving of bankgift. Voordeel is dat deze niet geregistreerd moeten worden en je dus geen schenkbelasting van 3% moet betalen. Toch kan het een goed idee zijn om dit te registeren, zodat je niet wordt verrast door een erfbelasting wanneer de schenker plots komt te overlijden binnen de 3 jaar, en vanaf 01/01/2025 binnen de 5 jaar, na de schenking.

Naast geld schenken, kan je ook geld lenen aan familieleden. Dat kan zowel met als zonder interest gebeuren en kan via privémiddelen of met middelen afkomstig uit bv. een vennootschap. Via een leningsovereenkomst kan je laten bepalen op welke termijn de lening terugbetaald dient te worden en hoeveel de interest bedraagt. Later kan je er ook voor kiezen om die lening deels of volledig kwijt te schelden (opgelet: ook dit wordt beschouwd als een schenking). Net zoals bij een bankgift laat je dit best documenteren in een akte om de nadelige fiscale gevolgen in geval van overlijden te beperken.

Wat van mij is, is van jou

Kijken we verder dan liquide middelen, dan kan je ook kiezen om een woning aan iemand te schenken of verkopen tegen een vriendenprijs. Of beter, tegen een familieprijs. Een woning verkopen betekent dat het verkooprecht of registratiebelasting van toepassing wordt voor de aankoper. Die ligt in Vlaanderen op 12%, maar wordt verlaagd tot 3%, en vanaf 01/01/2025 tot 2%, indien het gekochte pand de enige eigen woning wordt.

Maar denk eraan: een woning verkopen onder de marktwaarde wordt beschouwd als een schenking! En onroerend goed schenken is, in tegenstelling tot hand- en bankgiften, wél onderhevig aan schenkbelasting. Gaande van 3% tot 27% gespreid over schijven. Je kan evenwel effectief verkopen aan een lagere prijs als gunst aan je familielid en toch een hogere “pro fisco” marktwaarde in de akte opnemen en op deze waarde correct het verkooprecht afrekenen met Vadertje Staat.

En wat met (ver)huren? Je bent volgens de wet niet verplicht om aan een marktconforme prijs te verhuren, noch om een huurwaarborg te vragen. In principe kan je een familielid dus zo goed als voor niets jouw tweede woonst laten huren, maar ook dit kan gezien worden als een vorm van schenking.

Let er bij alle mogelijke opties op dat je schenking of lening voor je eigen kind of familie is. De liefde is soms groot, maar opgelet met afspraken met partners of aangetrouwden. Maak zeer duidelijke afspraken van bij aanvang en maak ze schriftelijk zodat er geen betwisting is bij een relatiebreuk of scheiding. “Bij ons gaat een relatiebreuk nooit gebeuren!” Wel, zoveel te beter dan blijft dat papiertje gewoon onderaan in de schuif. Goede afspraken maken goede vrienden, en gewichtige afspraken laat je best je door je notaris noteren en registreren.

Een heleboel regels om rekening mee te houden, terwijl je natuurlijk enkel goed wil doen voor je familie. Laat je daarom goed informeren door je notaris en je trouwe vastgoedpartner Immo Vercammen. U weet intussen wel waarom…